از بخشهای مهم و زیر بنایی برای نگارش پیش نویس طرح تحقیقاتی، بیان مسئله است كه ضمن آشنا نمودن خواننده با موضوع تحقیق در روشن نمودن مراحل بعدی پژوهش مثل اهداف و روش، تاثیر بسیار دارد. در این بخش محقق اطلاعات زمینه ای و ابعاد مختلف موضوع، دلایل انتخاب و فواید ناشی از تحقیق را به روشنی توضیح می دهد تا ایده تحقیق موجه جلوه كند و ضرورت انجام آن احساس شود و اهمیت آن آشكار گردد. بیان مسئله همچنین در ارائه طرح به مسئولین و سازمانهای تامین كننده بودجه و توجیه آنان كاربرد دارد.
در یک نگاه کلی می توان اهداف را به دو گروه تقسیم نمود. بعضی از اهداف در پی یافتن یک شاخص توصیفی برای متغیر هستند مثلاً "تعیین طول بند ناف جنین به سانتی متر". در پایان طرح در پاسخ به این هدف یک عدد مشخص می گردد که همان میانگین طول بند ناف می باشد، پس این هدف از نوع توصیفی است. دسته ی دیگری از اهداف، تحلیلی هستند یعنی حالت تفسیر و مقایسه دارند و ارتباط بین دو متغیر را نشان می دهند. به عنوان مثال "تعیین ارتباط بین طول بند ناف جنین و آپگار هنگام تولد". در این هدف ارتباط طول بند ناف جنین و آپگار هنگام تولد بررسی می شود در نتیجه این هدف تحلیلی است. به عنوان یک اصل برای هر هدف توصیفی یک سؤال و برای هر هدف تحلیلی یک فرضیه مطرح می شود.