از بخشهای مهم و زیر بنایی برای نگارش پیش نویس طرح تحقیقاتی، بیان مسئله است كه ضمن آشنا نمودن خواننده با موضوع تحقیق در روشن نمودن مراحل بعدی پژوهش مثل اهداف و روش، تاثیر بسیار دارد. در این بخش محقق اطلاعات زمینه ای و ابعاد مختلف موضوع، دلایل انتخاب و فواید ناشی از تحقیق را به روشنی توضیح می دهد تا ایده تحقیق موجه جلوه كند و ضرورت انجام آن احساس شود و اهمیت آن آشكار گردد. بیان مسئله همچنین در ارائه طرح به مسئولین و سازمانهای تامین كننده بودجه و توجیه آنان كاربرد دارد.
اهداف تحقیق
اهداف پژوهش مستقیماً از موضوع پژوهش مشتق می شوند و با ذکر آن ها حدود کار و مراحل رسیدن به هدف روشن می شود. به گونه ای که زیر بنای متدولوژی هر طرح تحقیقاتی با نوشتن اهداف ساخته می شود.
موضوع تحقیق: عبارت است از شبه جمله مصدری که هدف نهایی و اصلی تحقیق را تشکیل می دهد.در این ارتباط چند نکته ذکر می شود:
1) موضوع تحقیق به لحاظ نگارشی یا به اصطلاح انشایی یک شبه جمله مصدری است. مثلاً شناسایی رابطه بین حجم نقدینگی و بازده سهام در شرکتهای منتخب بورسی - تاثیر آموزش ضمن خدمت کارکنان بر کیفیت عملکرد آنها - طراحی و استقرار سیستم ABC در شرکتهای تولیدی - زمینه های استقرار سیستم حسابداری محیط زیست در اداره منابع طبیعی شهرستان .... - شناسایی عوامل موثر بر سودآوری در بانک ملی ایران.
2) موضوع تحقیق یک هدف، آرمان یا غایت نهایی است که پس از انجام تحقیق باید به آن دست پیدا کرد و با تجزیه آن هدف، به اهداف فرعی رسید و بر مبنای اهداف فرعی، فرضیات و سوالات را مطرح کرد.
3) معمولا ً شبه جمله مصدری بیان شده رابطه بین دو یا چند متغیر رابیان می کند رابطه ای مثل تاثیرگذاری، رابطه ریاضی بین متغیرها، مقایسه ای یا رابطه علت و معلولی.